تجهیز کارگاه چیست؟ تعریف آن در شرایط عمومی پیمان و نکات اجرایی - مجله سرگرمی

تعریف تجهیز کارگاه بر اساس شرایط عمومی پیمان

تجهیز کارگاه در شرایط عمومی پیمان به این صورت تعریف شده است، تجهیز کارگاه، عبارت است از عملیات، اقدام ها و تدارکاتی که باید به صورت موقت برای دوره اجرا انجام شود؛ تا آغاز کردن و انجام دادن عملیات موضوع پیمان، طبق اسناد و مدارک پیمان، میسر شود.

تجهیز کارگاه به طور مستقیم و غیرمستقیم بر توانایی های نیروی انسانی و بهره وری و اثربخشی منابع مورد احتیاج پروژه تاثیر بالقوه ای اعمال می نماید. یک تجهیز خوب می تواند یک فرآیند خوب را راهنمایی کند و یک تجهیز بد، آشفتگی، روزمرگی و هدر دادن منابع موجود در کارگاه را موجب شود.

ضریب تجهیز کارگاه چقدر است؟

در تجزیه و تحلیل بها، کوچک ترین تا عظیم ترین فاکتورهای تاثیر گذار بر اجرای عملیات های مختلف از جمله مصالح و تجهیزات مورد احتیاج مانند بیل، سیمان، شن و ماسه در نظر گرفته می شود اما بعضی از اقدامات و عملیات هایی که در کارگاه ساختمانی و در پروژه ها صورت می گیرند را نمی توان مشمول کارهای اصلی کرد ولی معمولاً هزینه هایی را تحمیل می نمایند که نمی توان آن ها را نادیده گرفت.

بیشتر بخوانید: سرپرست کارگاه ساختمانی کیست و چه وظایف و مسئولیت هایی دارد؟

هزینه های استقرار کارکنان یا رفت وآمد، هزینه های تجهیز آشپزخانه و غذا، فراهم کردن تجهیزات ایمنی، تجهیز دفاتر و ساختمان های مختلف از جمله این هزینه ها بوده که با هزینه های بالاسری کار کاملاً متفاوت هستند. برای جبران این هزینه ها، ضریب تجهیز و برچیدن کارگاه در نظر گرفته می شود. این ضریب پس از اعمال ضریب پیشنهادی پیمانکار، اعمال می شود. بسته به نوع قرارداد و توافق، مقدار این ضریب از 4 تا 6 درصد تغییر می نماید. ضریب تجهیز و برچیدن در متن قرارداد صراحتاً ذکر می شود.

تجهیز کارگاه شامل چه بخش هایی می شود؟

تجهیز کارگاه بسته به پروژه، شامل بخش های مختلفی می شود که در زیر به مهم ترین آن ها اشاره شده است.

• ساختمان مدیریت
• ساختمان دفتر فنی
• ساختمان اداری
• ساختمان پشتیبانی
• سالن های غذاخوری
• ساختمان نگهبانی
• آتش نشانی
• ساختمان های مسکونی کارگران و مهندسان
• رختکن
• سرویس های بهداشتی
• اماکن ورزشی
• پارکینگ ها
• انبارهای سرپوشیده و روباز
• تأسیسات الکتریکی و مکانیکی
• مخازن ذخیره سازی سوخت
• مخازن ذخیره آب
• محوطه سازی
• حمل ماشین آلات
• صندلی توقف گاه ماشین آلات
• صندلی های استقرار ماشین آلات فراوری مصالح
• بیمه کارگاه
• تأمین راه های سرویس، دسترسی و ارتباطی

بیشتر بخوانید: تجهیز کارگاه ساختمانی، اول طراحی بعد اجرا

در تجهیز کارگاه چه نکات اجرایی را باید مد نظر داشت؟

همان طور که در بالا نیز عنوان شد، تجهیز کارگاه شامل عملیات های مختلفی می شود. برای بهبود سطح ایمنی کارگاه در اجرای این عملیات ها باید نکات زیر را مد نظر داشت.

• به منظور بهبود سطح ایمنی و پیشگیری از تردد افراد متفرقه لازم است کل محوطه کارگاه با استفاده از دیوار یا فنس کشی با ارتفاع مناسب و سیم خاردار محصور شود.
• ساختمان و اتاق نگهبانی در محوطه ورودی کارگاه برای کنترل ورود و خروج افراد و مصالح وارده احداث شود.
• به منظور بهبود سطح ایمنی، در صورت لزوم محوطه کارگاه به دوربین های مداربسته با دید کافی مجهز شود.
• روشنایی و نورپردازی به منظور بهبود سطح ایمنی و تخلیه احتمالی بار شب در محوطه کارگاه تأمین شود.
• نقشه تجهیز با توجه به پیشرفت آینده کار و حجم منابع، مصالح، ماشین آلات و نیروی انسانی اجرا شده تا از تغییرات مکرر و دوباره کاری های احتمالی پیشگیری شود.
• محل استقرار تجهیزات و ابنیه مورد احتیاج، دسترسی ها و ارتباطات نسبت به هم در پلان تجهیز در نظر گرفته شود.
• از احداث اتاق های کارگری در نزدیکی محل گودبرداری یا در محل های با ریسک بالا پرهیز شود.
• جانمایی اتاق ها ترجیحاً به نحوی انجام شود که قابلیت استفاده از نور و تهویه طبیعی فراهم شود.
• اتاق های قسمت مدیریت، کارکنان، انبار و… باید از بخش کارگری جدا باشد.
• حتی المقدور مسئله اشراف اتاق های مدیریت به محوطه کارگاه در عین رعایت فاصله به منظور کاهش آلودگی صوتی و ایمنی مناسب مورد توجه قرار گیرد.
• احداث حمام و سرویس های بهداشتی متناسب با حجم افراد فعال در پروژه باید ساخته شود. در کف و بدنه دیوارها برای رعایت مسائل بهداشتی بهتر است از کاشی و سرامیک استفاده شود.
• انبار با ابعاد مناسب به منظور ذخیره مصالح و تجهیزات کارگاه احداث شود. با توجه به ارزش تجهیزات موجود در انبار، استقرار محل در معرض دید و دسترس به منظور بهبود سطح ایمنی و نیز امکان تردد آسان ماشین آلات سبک و سنگین به آن لازم است.
• استفاده از ساختمان های پیش ساخته یا همان کانکس ها با عایق بندی مناسب به دلیل سرعت بیشتر و سادگی جابجایی باید در اولویت باشد، زیرا سرد یا گرم بودن داخل کانکس های معمولی که کیفیت پایینی دارند می توان در سطح عملکرد و بهره کارگران تاثیر زیادی داشته باشد.
• در کارگاه های واقع در مناطق شهری، در صورتی که محدودیت فضا وجود داشته باشد، می توان با اجرای تمهیدات مناسب از جمله آهن کشی، تمامی تجهیزات از جمله کانکس ها را سطح بالاتر از سطح زمین انتقال داد. علاوه بر این می توان کانکس ها را با آرایش طبقاتی قرار داد.
• محل گردآوری و انباشت مصالح وارده به کارگاه در محل مناسب در نظر گرفته شود.
• استقرار مناسب ماشین آلات مورداحتیاج پروژه با لحاظ پیشرفت آینده کار نظیر دیزل ژنراتور و منبع سوخت آن، تاورکرین، پمپ بتن و… انجام شود.
• تجهیزات اطفای حریق در چند نقطه مناسب در کارگاه نصب شده و آموزش های لازم به تمامی کارکنان داده شود.
• وسایل و تجهیزات بهداشتی و جعبه یاری های اولیه در کارگاه تعبیه شود.

بیشتر بخوانید: تجهیز کارگاه - آنالیز روش ها و دلایل عدم پرداخت در صورت شرایط

مراحل تجهیز کارگاه

عملیات ها و فرآیند تجهیز کارگاه بسته به نوع پروژه، تفاوت هایی با یکدیگر دارند اما به طور کلی فرایند اجرای آن ها را می توان در چند مرحله زیر خلاصه کرد.

• اولین مرحله در تجهیز کارگاه آنالیز و گردآوری اطلاعات مورد احتیاج از جمله موضوع پروژه، منابع مورد احتیاج پروژه، برنامه اجرای پروژه و منطقه جغرافیایی پروژه است.
• در مرحله بعد و با توجه به اطلاعاتی که در خصوص پروژه به دست آمده است باید نسبت به ارائه طرحی در خصوص فرآیند تجهیز کارگاه اقدام شود. در طراحی پروژه باید نکات اجرایی و ایمنی که در بالا به آن ها اشاره شد را حتماً مد نظر داشت.
• بعد از تائید طرح تجهیز کارگاه باید به سراغ تأمین منابع و مصالح ساختمانی مورد احتیاج رفت. این مرحله در پیشرفت تجهیز نقش مهمی دارد. بعضی منابع و مصالح که ضروری هستند را می توان در همان ابتدای کار تأمین کرد.
• در مرحله بعد پیاده سازی و اجرای مراحل مختلف تجهیز کارگاه آغاز می شود. در صورتی که مراحل قبلی به خوبی به اجرا در آمده باشند این بخش از تجهیز که در واقع بخش اصلی هم است به خوبی و با سرعت قابل قبولی به پیش خواهد رفت.
• در مرحله آخر هم باید به آنالیز و بازرسی عملیات های اجرا شده اقدام کرد. در این مرحله می توان اطلاعات نقشه های طراحی شده، اشکالات طرح، اشکالات پیاده سازی و موانع که باعث ایجاد تغییرات شده است را معین کرد.

بیشتر بخوانید: ساختار شکست کار تجهیز کارگاه

مسئولیت کارفرما و پیمانکار در تجهیز کارگاه

• در تجهیز کارگاه پیمانکار موظف است که پس از تحویل دریافت زمین کارگاه و پس از تائید دستگاه نظارت یا نظر مشاور، بر اساس فهرست بها مشخص شده بر اساس اصول و استانداردها در خصوص تجهیز کارگاه اقدام کند و تمامی آن ها باید به تائید مهندس مشاور برسند.
• کارفرما موظف است که پیمانکار را به دستگاه های آب و برق و گاز و تلفن برای دریافت انشعابات یا دریافت مجوز احداث چاه عمیق یا نیمه عمیق معرفی کند.
• انجام فرآیند تجهیز کارگاه باید در بازه زمانی مقرر و رعایت الزامات منطقه صورت گیرد.
• گفتنی است که تجهیز کارگاه مازاد بر تعهدات کارفرما و مبالغ پیش بینی شده، به هزینه پیمانکار است و وجهی پرداخت نمی شود. در صورتی که بر اساس طبق شرایط عمومی پیمان، پیوستی در خصوص هزینه های اضافی به پیمان تعلق بگیرد، مبلغ مقطوع تجهیز کارگاه تغییر نخواهد کرد.
• پیمانکار موظف است که با هزینه خود، ساختمان و تأسیسات موقت را در برابر سیل و آتش سوزی بیمه کند.
• ساختمان و تأسیسات مربوط به تجهیز کارگاه که در زمین های تحویل شده از سوی کارفرما احداث شده، باید پس از اتمام پیمان، برچیده شده و مصالح بازیافتی و تجهیزات که متعلق به پیمانکار است از محوطه کارگاه خارج شوند.
• در صورتی که تأسیساتی اعم از مکانیکی و الکتریکی، توسط پیمانکار در بخش های مختلفی از عملیات های تجهیز کارگاه ساخته شده و مورد احتیاج کارفرما باشد، بهای مصالح بازیافتی مطابق با نرخ روز، با توافق طرفین محاسبه و در صورت شرایط پیمانکار، لحاظ می شود.

سخن آخر

تجهیز و تأمین کارگاه از اولین عملیات هایی است که در پروژه های مختلف ساختمانی و عمرانی صورت می گیرد. در این مطلب از ویکی ساختمون به تعریف تجهیز کارگاه بر اساس شرایط عمومی پیمان، اقدامات لازم در این فرآیند، نکات مهم اجرایی و مراحل آن پرداخته شده است. نظرات خود را بابت بهبود مطالب با ما در میان بگذارید.

bestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا